Tham là luôn thèm muốn, không biết điểm dừng. Được cái nọ lại muốn thêm cái kia. Đuổi hình bắt bóng không chịu ngừng.
Sân là sự chống trả, không hài lòng là “quạu”, là khó chịu nhíu mày.
Si là sự mê muội, không nhận ra được bản thân mình
Với tôi, dễ hình dung nhất là câu chuyện Tây Du Kí. Ai trong chúng ta cũng là người trần mắt thịt như Đường Tam Tạng. Ở cạnh ta luôn có Tham Sân Si, cũng chính là 3 đệ tử: Tôn Ngộ Không là Sân, Trư Bát Giới là Tham, & Sa Ngộ Tĩnh là Si.
Rõ ràng nhỉ?
Tôn Ngộ Không, Sân chính là sự tức giận, dễ nổi nóng với những điều không như ý mình. Trư Bát Giới ham mê tửu sắc, chẳng biết điểm ngừng, rõ là Tham. Còn Sa Ngộ Tĩnh dù tốt bụng hiền lành nhưng không phân biệt được phải trái đúng sai, không có chính kiến – chính là Si đó.
Tham Sân Si Mạn Nghi Hắc Kiến .. thực ra chẳng tồn tại, tất cả chỉ là Vô Thường, không phải Chân Lý. Một khi có năng lượng Chánh Niệm soi rọi, Tham Sân Si sẽ tan biến. Thực tập Thiền là học cách quan sát và chấp nhận thực tại như nó đang là.
